Złącza spawane, nawet wykonane przez najbardziej doświadczonego spawacza, mogą posiadać wady. Są to różnego rodzaju nieciągłości materiału, na przykład ubytki korozyjne czy mikropęknięcia. Uszkodzenia tego typu, choć minimalne, mogą mieć zły wpływ na wytrzymałość obiektu, dlatego należy je wykryć jak najszybciej, aby ocenić, czy faktycznie wiążą się z utrudnieniami podczas eksploatacji.
Ultradźwięki w badaniu złączy spawanych
Wykrycie tych minimalnych wad jest możliwe dzięki szeregowi badań nieniszczących. Są to oczywiście podstawowe badania wizualne, czyli po prostu obserwacja gołym okiem lub z zastosowaniem podstawowych narzędzi optycznych (na przykład lupy) danego obiektu, ale o wiele bardziej precyzyjne są badania radiograficzne, penetracyjne czy też badania ultradźwiękowe złączy. Wszystkie wymienione rodzaje badań są nieinwazyjne, dlatego ich stosowanie nie wiąże się z żadnym uszkodzeniem próbki ani z innymi minusami. Złącza najlepiej badać za pomocą metody ultradźwiękowej, która jest bardzo prosta – wykorzystuje się tutaj fale ultradźwiękowe, a właściwie echo, ponieważ fale te mogą różnie się odbijać od materiału w zależności od elementu składowego jego struktury oraz od tego, czy pojawia się w materiale nieciągłość czy też nie. Mierząc czas wysłania fali i jej powrotu, można określić cechy materiału, jak i występujące wady.
Przeprowadzenie takiego badania technicznego jest naprawdę ważne, ponieważ to ono pozwala określić, czy dany materiał może być oddany do eksploatacji czy może jednak nie spełnia norm technicznych. Według norm, niedopuszczalne jest, gdy echo fali odbitej posiada wartość większą o 8 decybeli od wskazania powstałego w badaniu referencyjnego płaskodennego otworu, którego średnica wynosiła 1,5 mm. Profesjonalne badanie ultradźwiękowe przebiega najczęściej w czterech etapach, najpierw ważne jest przygotowanie obiektu, a więc wizualna kontrola złącz spawanych oraz przygotowanie powierzchni obiektu badań. Głowica ultradźwiękowa musi bardzo dobrze i w sposób równomiernie przylegać do obiektu, a przy tym konieczna jest możliwość jej swobodnego przesuwania po obszarze badania. Drugi etap to sprawdzenie i przygotowanie aparatury do badania – czy jest on na pewno sprawny technicznie.
Kolejny etap to etap właściwy, a więc badanie ultradźwiękowe – kalibracja urządzenia pod względem czułości, nanoszenie środka sprzęgającego i obserwacja, a następnie udokumentowanie wyników. W świetle wyników należy określić, czy materiał badany nadaje się do eksploatacji, oceny dokonuje osoba przeprowadzająca badanie.